Từ rất xa xưa cây Hồng không hạt đã được người dân ở một số xã phía bắc của huyện Na Hang đưa vào trồng ở vườn của gia đình. Tuy nhiên đa số người trồng hồng là để lấy quả ăn chứ không phải là hàng hóa. Những năm trở lại đây, cây hồng không hạt được một số hộ ở xã Khâu Tinh đưa vào trồng đại trà và được xem là một loại cây sản xuất hàng hóa, giúp phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững cho người dân của địa phương.
Mô hình trồng cây hồng không hạt của anh Nông Văn Lành, Thôn Khâu Phiêng, xã Khâu Tinh
Nhận thấy tiểm nay kinh tế từ cây hồng không hạt mang lại gia đình anh Nông Văn Lành, ở Thôn Khâu Phiêng đã đã cải tạo hơn 1ha diện tích đất vườn tạp của gia đình để trồng hơn 500 cây hồng không hạt, đây là loại cây dễ chăm sóc, ít sâu bệnh, nếu trồng cây con thì mất khoảng 5 năm, còn trồng bằng phương pháp ghép cành thì sau khoảng 3 năm cây sẽ cho thu hoạch. Với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của xã Khâu Tinh thì việc đưa cây hồng không hạt vào trồng là hướng đi đúng, bởi cây hồng đã được trồng tại địa phương này từ rất lâu, tuy nhiên người dân chỉ trồng mang tính nhỏ, lẻ. Hiện vườn hồng của gia đình anh Nông Văn Lành đã phát triển lên hơn 500 cây.
Bên cạnh trồng cây hồng không hạt gia đình anh Lành còn chăn nuôi thêm gà, ngỗng và trồng thêm cây Thanh long xen canh dười tán hồng. Năm 2023 vừa qua vườn hồng của gia đình anh Lành đã cho thu hoạch lứa quả đầu tiên. Tuy chưa đánh giá hết được hiệu quả kinh tế, nhưng cây hồng không hạt đã và đang trở thành một loại cây phù hợp với tiềm năng, lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương cần đẩy mạnh phát triển để tạo vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn mang thương hiệu đặc trưng của địa phương.
Với những nỗ lực không ngừng nghỉ trong quy hoạch cải tạo khu vườn, đầu tư ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và giống cây Hồng không hạt vào trồng, góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn mới, năm 2023 vừa qua khu vườn hồng của gia đình anh Nông Văn Lành đã được UBND huyện Na Hang công nhận là một trong 2 khu ”Vườn mẫu nông thôn mới” ở xã Khâu Tinh, đây là động lực rất lớn để gia đình anh tiếp tục xây dựng và nhân rộng mô hình trồng cây hồng không hạt tại xã Khâu Tinh.
Anh Nông Văn Lành đang chăm sóc vườn hồng của gia đình
Theo nghiên cứu của Tiến sỹ Mai Hương, bệnh viện quân y 108: Nhờ đặc tính của chất chống oxy hóa và phòng chống ung thư, quả hồng giòn (hay còn gọi là hồng không hạt) rất hữu ích trong việc tăng cường hệ miễn dịch. Quả hồng giòn có chứa hàm lượng cao nhất các axit ascorbic (vitamin C) có thể đáp ứng khoảng 80% nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày đối với cơ thể. Vitamin C rất có lợi để kích thích hệ thống miễn dịch và làm tăng việc sản xuất các tế bào bạch cầu giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, vi rút và nhiễm nấm, cũng như các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài hoặc các chất độc hại.
Các chất xơ trong quả Hồng giòn sẽ giúp các thực phẩm hiệu quả hơn trong quá trình tiêu hóa, bằng cách kích thích nhu động ruột để di chuyển thức ăn qua đường tiêu hóa, làm tăng tiết dịch dạ dày trong tiêu hóa thức ăn, làm giảm các triệu chứng của táo bón và tiêu chảy. Cùng với tính chất chống oxy hóa hồng giòn còn có tác dụng phòng chống ung thư và nguy cơ phát triển khối u vì trong quả hồng giòn chứa Betulinic acid, được chứng minh là một hợp chất chống ung thư. Nếu bạn đã có một khối u, ăn hồng giòn có thể làm giảm kích thước và ngăn chặn sự tiến triển thành ung thư. Ngoài ra, quả hồng giòn còn có tác dụng chống oxy hóa và ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa sớm của da như nếp nhăn, đốm đen do tuổi tác cũng như bệnh Alzheimer (mất trí nhớ). ..
Ở xã Khâu Tinh cây hồng không hạt đã được đưa vào trồng từ rất lâu đời. Nhưng vài năm trở lại đây, loại quả này người dân mang đi bán được giá thì mới có nhiều hộ trồng với số lượng lớn. Một đặc điểm nổi bật của quả hồng không hạt tại xã Khâu Tinh đó là quả nhỏ thơm, vỏ mỏng mịn, khi ăn có vị ngọt và rất giòn. Nhận thấy cây hồng không hạt rất thích hợp với điều kiện khí hậu tại địa phương lại không tốn nhiều công chăm sóc nên cây hồng không hạt đã và đang được bà con và chính quyền xã Khâu Tinh nhân rộng để đây thực sự trở thành một loại quả mang thương hiệu địa phương, giúp người dân giảm nghèo bền vững. Hiện nay toàn xã Khâu Tinh có diện tích trồng cây ăn quả các loại đạt 19,3 ha, trong đó có nhiều loại cây ăn quả đặc sản mang tính đặc trưng vùng khí hậu ôn đới như: Hồng giòn, Bưởi da xanh, chanh ta.
Có thể thấy, cây hồng không hạt đã và đang trở thành một loại cây mang thương hiệu đặc trưng không riêng của xã Khâu Tinh mà còn ở tất cả các xã phía bắc của huyện. Để phát huy tiềm năng, lợi thế này, chính quyền địa phương cần đẩy mạnh đưa cây hồng không hạt vào trồng, tạo vùng sản xuất hàng hóa quy mô hơn, tăng cường quảng bá thương hiệu, để cây hồng không hạt thực sự là loại cây giúp người dân giảm nghèo bền vững.
Bài ảnh: Vương Tấn
