Những năm qua, lực lượng người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Na Hang không chỉ tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đảm bảo an ninh, hệ thống chính trị ở cơ sở. Mà còn tích cực tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thay đổi nếp nghĩ, cách làm từ đó giảm thiểu tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống trong khu dân cư.
Đồng chí Phó chủ tịch UBND huyện Nguyễn Trọng Đoan tặng quà cho người uy tín tiêu biểu năm 2023
Những năm trước kia thôn Nà Ngoãng, xã Côn Lôn thường có nhiều trường hợp tảo hôn. Nhưng từ năm 2022 trở lại đây tình trạng này đã từng bước được đẩy lùi. 2 năm trở lại đây thôn không còn trường hợp nào tảo hôn. Có được kết quả như vậy là nhờ sự vào cuộc của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền, vận động người dân, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của ông Nguyễn Văn Bình - người có uy tín của thôn.
Ông Bình kể: thôn Nà Ngoãng có 82 hộ dân, chủ yếu là dân tộc Tày sinh sống. Nhận thức được khi kết hôn mà cả vợ cả chồng chưa đủ trưởng thành thì sẽ ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của cuộc sống như kinh tế, tình cảm vợ chồng dễ rạn nứt, các vấn đề về sức khỏe sinh sản… Nên từ khi được bầu làm người có uy tín, ông đã tích cực tuyên truyền đến bà con trong các buổi họp thôn, ngày đại đoàn kết ở khu dân cư. Bên cạnh đó, phối hợp cán bộ thôn, xã đến từng hộ dân kiểm tra việc đăng ký kết hôn, mạnh tay xử lý theo hương ước, lập biên bản các cặp đôi chưa đủ tuổi chuẩn bị kết hôn và báo cáo với chính quyền để can thiệp kịp thời. Nhờ vậy mà một năm trở lại đây ở thôn không còn tình trạng tảo hôn nữa.
Còn ông Nguyễn Văn Thắng, Trưởng thôn Thuôn Luông, xã Thượng Giáp chia sẻ: Từ trước đến nay ông đã chứng kiến không ít nỗi đau vì tục tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở trong thôn của mình. Cho nên khi được bầu làm người có uy tín trong thôn. Ông đã không ngừng tuyên truyền phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống bằng cách nêu những tác hại, hệ lụy. Nhấn mạnh dứt khoát, kiên quyết để đồng bào hiểu đó là hành vi vi phạm pháp luật. Vận động đội ngũ cán bộ thôn, Đảng viên đầu tàu gương mẫu không để con em mình tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Thoạt đầu, bà con không nghe, bỏ về hoặc không quan tâm; song bằng phương pháp “mưa dầm thấm lâu”, ông kiên trì vận động, dần dần người dân cũng quan tâm và làm theo”. Năm 2024 này thôn không còn cặp nào tảo hôn nữa.
Ông Hoàng Hùng Chảnh, Trưởng Phòng Dân tộc huyện Na Hang cho biết: Thực hiện Tiểu dự án 2 về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2021 - 2025. Bên cạnh sự vào cuộc
của các cấp, ngành, lực lượng chức năng. Huyện cũng đã tăng cường phát huy vai trò “mũi nhọn” của người có uy tín ở cơ sở. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân xóa bỏ hủ tục trong đồng bào dân tộc thiểu số góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu tình trạng tảo hôn. Nỗ lực của đội ngũ người có uy tín trên địa bàn huyện Na Hang đã góp phần thực hiện có hiệu quả dự án 2 về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Trong 2 năm 2021 và 2023 huyện có 47 cặp tảo hôn, chiếm 9,03% so với tổ số cặp đăng ký kết hôn trên địa bàn; số cặp vợ chồng tảo hôn qua các năm có xu hướng giảm dần.
Có thể thấy tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là hủ tục của một số dân tộc thiểu số. Để giảm thiểu tình trạng này, bên cạnh sự vào cuộc của các cấp, ngành ở từng địa phương thì cần phải phát huy hơn nữa vai trò của người có uy tín trong cộng đồng dân tộc. Bởi người có uy tín là lực lượng gần dân, sát dân nhất trong công tác tuyên truyền, vận động. Để phát huy hơn nữa vai trò của người có uy tín, cấp ủy đảng, chính quyền tiếp tục tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng tuyên truyền, vận động cho người có uy tín; kịp thời biểu dương để người có uy tín phát huy hơn nữa vai trò trong công cuộc phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.
Bài, ảnh: Đức Toàn
