Cần có nhiều giải pháp “Mưa dầm thấm lâu” để giảm nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống
Tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là tập tục lạc hậu đã có từ lâu đời trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tình trạng này diễn ra lâu và thường xuyên sẽ để lại nhiều hệ lụy cho gia đình và xã hội như suy giảm giống nòi, các vấn đề về sức khỏe bà mẹ và trẻ em, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống…. Để đẩy lùi thực trạng này, thời gian qua cấp ủy, chính quyền huyện Na Hang đã đẩy mạnh, triển khai nhiều giải pháp nhằm xóa bỏ nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Đồng chí Nguyễn Văn Hằng, Chủ tịch UBND xã Thượng Giáp cho biết: đề thay đổi nhận thức đã “ăn sâu” trong tập tục của bà con nhân dân không phải dễ dàng gì. Chính vì vậy sau nhiều cuộc họp bàn giải pháp chúng tôi chọn giải pháp “mưa dầm thấm lâu”. Cụ thể trong quá trình tuyên truyền chúng tôi chọn những người như già làng, người có uy tín hoặc ban công tác trong thôn để “kể” những câu chuyện có thật, những hệ lụy do tảo hôn hay hôn nhân cận huyết thống đem lại, những chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về ngăn chặn tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Lần một không được sẽ có lần 2 lần 3 và cả những lần sau đó, kiên trì, nỗ lực đến từng nhà, lên tận nương khi nào bà con hiểu mới thôi.
Đồng chí Chủ tịch UBND xã Thượng Giáp nhấn mạnh thêm lực lượng làm công tác dân vận phải luôn là nòng cốt, bám nắm địa bàn cơ sở. Bên cạnh đó tích cực tuyên truyền, vận động đến từng hội viên. Nhất là hội phụ nữ nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và luôn nhắc nhở con cái, sự phát triển của con trong giai đoạn dậy thì, từ đó gần gũi hơn, kịp thời uốn nắn, động viên con em mình.
Trong suốt những năm ảnh hưởng của dịch Covid-19, ông Chúc Càn Ngài, Bí thư Chi bộ thôn Nà Ngoa, xã Thượng Giáp đã luôn tuyên truyền đến bà con để ngăn chặn nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Ông Ngài chia sẻ: Bản thân rất sợ khi con em trong làng thực hiện giãn cách xã hội sẽ xảy ra tình trạng kết hôn sớm. Để sự việc không quá muộn ông đã không ngừng tuyên truyền cho bà con qua hệ thống loa truyền thanh của xã. Bên cạnh đó, ông còn bỏ thời gian, công sức để “đi nương” cùng bà con, khi họ thấy thân thiết thì mới nghe theo mình.
Theo Báo cáo của Phòng Dân tộc huyện Na Hang từ tháng 1 năm 2021 đến tháng 12 năm 2022 trên địa bàn huyện có 47 cặp tảo hôn, chiếm 9,03% so với tổ số cặp đăng ký kết hôn trên địa bàn huyện. Trong đó dân tộc Mông 8 cặp, dân tộc Tày 11 cặp, dân tộc Dao 17 cặp và 11 cặp là các dân tộc khác. Thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14 tháng 4 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2015-2025”. Theo đó, UBND huyện Na Hang đã ban hành 4 văn bản về thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số”. Trong thời gian thực hiện đã tổ chức được 156 buổi tuyên truyền về phổ biến giáo dục pháp luật, Luật hôn nhân và gia đình, Luật phòng chống bạo lực, luật bình đẳng giới cho trên 117.871 lượt người nghe. Cấp phát trên 320 tờ rơi; tổ chức được 6 buổi tư vấn về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cho đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Phối hợp với Trung tâm Văn hóa , Truyền thông và Thể thao huyện xây dựng, sản xuất phóng sự truyền hình, sản xuất các phóng sự phát thanh: Tuyên truyền về hệ lụy từ nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống làm ảnh hưởng đến sức khỏe bà mẹ và trẻ em, suy giảm giống nòi, chất lượng dân số và nguồn nhân lực vùng dân tộc thiểu số phát sóng trong chương trình phát thanh hằng ngày của đài huyện và trên hệ thống phát thanh 3G ở 114/114 thôn, bản.
Có thể thấy, bên cạnh sự vào cuộc của các cấp, ngành, các cơ quan chức năng rất cần những giải pháp mang tính lâu dài "mưa dầm thấm lâu". Từ đó sẽ góp phần nâng cao nhận thức, cải thiện đời sống cho người dân ở vùng thiểu số trên địa bàn.
Bài, ảnh: Hà Huế
